«قازاق پارلاميەنتىندە وتىرعان كوساريەۆ باستاعان كوممۋنيستىك پارتيانىڭ ءومىر سۇرۋىنە تىيىم سالىنۋى ءتيىس. ويتكەنى كوممۋنيستىك پارتيا قازاق حالقىن قىرعىنعى ۇشاراتتى، ونىڭ گەنوسيدتىك قورلىعىن ەشكىم دە ۇمىتا المايدى»، – دەگەن ايمۇحانبەت بەيسەمبەكوۆتىڭ پىكىرىن جاريالادى ساپار اقتيار ءوزىنىڭ فەيسبۋك پاراقشاسىندا.
«1917 جىلعى قازان توڭكەرىسىنەن كەيىن ۇكىمەت باسىنا بولشيەۆيك پارتياسى كەلدى (كەيىن ول كوممۋنيستىك پارتيا بولىپ وزگەردى). سودان 1991 جىلعا دەيىن سوۆەت ۇكىمەتى قۇلاعانعا دەيىن، ولار مەملەكەت باسىندا بولدى. كوممۋنيستەر وسى جەتپىس جىلدىڭ ىشىندە الەمدەگى ەڭ الىپ مەملەكەتتى قۇردى. ونىڭ ەكونوميكاسىن، ساياساتىن، عىلىمى مەن ءبىلىمىن، ونەرى مەن مادەنيەتىن، حالىق تۇرمىسىن الەمدىك دەڭگەيگە كوتەردى. وعان ەشكىمنىڭ تالاسى جوق!
ال، سول كومۋنيستىك پارتيا قازاققا نە بەردى؟
قازاقتا سوۆەت حالقىنىڭ قۇرامىندا جوعارىدا كورسەتىلگەن سول جەتىستىكتەرگە ورتاق بولدى. وعان دا ەشكىمنىڭ داۋى جوق! ءبىراق، ول جەتىستىكتى قازاقتىڭ اشتىق پەن قۋعىننان ءتىرى قالعاندارى عانا كوردى.
ەندى كوممۋنيستىك پارتيانىڭ قازاق حالقىنا كورسەتكەن گەنوسيتتىك قورلىعى مەن زورلىعىن تىزەيىك:
- 1921-1922 جىلدارداعى اشتىقتان 2 ميلليون قازاق قىرىلدى.
- 2. 1927-1929 جىلدارداعى قازاقتىڭ مال-مۇلكىن تاركىلەۋ (باي-كۋلاكتاردى جويۋ) ناۋقانى كەزىندە جانە وسى قولدان جاسالعان اشتىقتان 1931-1932 جىلدارى 4 ميلليونعا جۋىق قازاق اشتان قىرىلىپ نەمەسە شەت ەلگە اۋىپ كەتتى!
- 3. 1918 جىلى قۇرىلىپ، قازاق اۆتونومياسىن جاريالاعان الاش پارتياسىنىڭ مۇشەلەرى مەن ونى جاقتاعان قازاق زيالىلارىنىڭ بارلعى قۋدالاۋعا ءتۇسىپ، 1940 جىلعا دەيىن تۇگەلگە جۋىق ازاپ تۇرمەسىندە بولىپ اتىلدى!
- 4. قازاقتىڭ سوناۋ اتامزاماننان بەرگى اتاجۇرتى ەدىل بويى، ورىنبور ايماعى، ومبى ايماعى رەسەيدىڭ قۇرامىنا كەتتى. قاراقالپاق، وڭتۇستىكتەگى تاشكەنت ماڭايى وزبەكستانعا كەتتى.
- 5. 70 جىلدا قازاق حالقىنىڭ 40 پايىزى انا تىلىنەن ايرىلىپ، قازاق ءتىلى "قازان-وشاق" تىلىنە اينالدى. قازاقتى ءوز تىلىندە سويلەۋگە نامىستاناتىن "ماڭگۇرتتىككە" اكەلدى!
- 6. 1949 - جىلى قازاقتىڭ قاق ءتورى سارىارقادان سەمەي اتوم پوليگونىن اشىپ، قازاقتىڭ باسىنا 40 جىلداي قاسىرەت اكەلدى. قازاقتى "وپىتنىي كروليك"(تاجىريبە جاسايتىن قويان) رەتىندە قورلادى! سول زۇلماتتان ميلليونداعان قازاق ءالى زارداپ شەگىپ وتىر!
- 7. قازاق جەرىندە "تىڭ كوتەرۋ" دەگەن جالعان ۇندەۋمەن، بۇتكىل سوۆەت وداعىنىڭ تۇرمەلەرىنەن بوساعان "زەكتەر" مەن جۇمىسسىز كەدەيلەردى اكەلىپ، قازاق جەرىنە باسقا ۇلتتاردى قاپتاتىپ، قازاق ۇلىتىن "ورىستاندىرۋ" ساياساتىن جۇرگىزدى.
- 8. 1986 جىلى الماتىدا بوستاندىق اڭساعان قازاق جاستارىن قىرعىنعا ۇشىراتىپ، وقۋدان، جۇمىستان قۋىپ، تۇرمەلەرگە وتىرعىزىپ، تايعاعا جەر اۋداردى.
كوممۋنيستىك پارتيانىڭ قازاق حالقىنا جاساعان قياناتىن ءالى دە جالعاستىرا بەرۋگە بولادى.
ءسوزدىڭ قورىتىسىندا ايتپاعىم، قازاق حالقىنا وسىنشاما قىرعىن مەن زوبالاڭ، قورلىق پەن زورلىق كورسەتكەن "كوممۋنيستىك پارتياسىن" قازاقستاندا تىيىم سالۋدىڭ ورنىنا، ولاردى قازاق پارلامەنتىنىڭ تورىنە وتىرعىزۋ - بۇل ءبىزدىڭ بيلىكتىڭ سول پارتيانىڭ ساياساتىن قولدايتىنىنىڭ انىق كورىنىسى. سول پارتيانىڭ مۇشەلەرى قازاق حالقىنىڭ مۇدەسىن قورعاپ وتىر ما؟
پارتيانىڭ ليدەرى ن. كوساريەۆتىڭ قازاققا دەگەن كوزقاراسى - سول باياعى سوۆەتتىك شوۆينيستىك ۇستانىم. ونىڭ سوڭعى كەزدەگى جاعدايلارعا بايلانىستى "قىرسىق" پىكىرلەرى وسىعان دالەل!
مەن قازاقستان ازاماتى رەتىندە، كوممۋنيستىك پاريتيانىڭ قازاق حالقىنا جاساعان تاريحي گەنوسيتىنىڭ نەگىزىندە، كوممۋنيستىك پارتيانى قازاقستاندا تىركەلۋىنە ەش قانداي مورالدىك جانە ادامي تۇرعىدان قۇقىقتارى جوق دەپ ەسەپتەيمىن! سول سەبەپتى، قازاقستاندا "كوممۋنيستىك پارتيانى" ءبىرجولاتا جابۋدى تالاپ ەتەمىن! جانە قازاق حالقىنان، اسىرەسە جاستاردان مەنى قولداۋدى سۇرايمىن!».
ايمۇحانبەت بەيسەمبەكوۆ، ق ر مادەنيەت قايراتكەرى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى، پروفەسسور.
